بهداشت استخرها تضمينکنندهي سلامت شناگران
«شنا» يکي از ورزشها و سرگرميهاي بسيار مناسب و لذتبخش براي کليهي افراد در سنين مختلف به ويژه در فصل گرما است. اما يکي از مسايل مهم و اولويتدار در شنا، رعايت اصول بهداشتي در استخرها است و نظارت بر بهداشت آب و تجهيزات استاندارد در استخرها، امري مهم و ضروري محسوب ميشود.
مسئول بهداشت محيط و حرفهاي مرکز بهداشت شهرستان کرمان در گفتوگويي با کرنا گفت: به طور کلي آب استخرهايي که مورد استفادهي شناگران مختلف قرار ميگيرد، حتي اگر سالم هم باشد، در اثر اضافهشدن موادي از بدن شناگران مانند چربي، مو، ميکروبهاي دستگاه تنفس، گوارشي و تناسلي و ساير باکتريها و ويروسهاي مضر و مواد زائد موجود در روي پوست بدن، آلوده ميشود و ميتواند باعث ايجاد بيماري در فرد شناگر شود.
عبدالرضا آستاني افزود: آب استخرها اگر چه به مصرف شرب نميرسد، اما در صورت آلوده بودن به خصوص در مواردي که آب فاقد مواد گندزداي موثر و فعال مانند کلر باشد، در اثر تماس با بدن انسان يا بلع اتفاقي، موجب انتقال بيماري به انسان ميشود.
وي تصريح کرد: از مهمترين بيماريهاي منتقل شده توسط آب آلودهي استخرهاي شنا به افراد ميتوان به موارد زير اشاره کرد:
1ـ بيماريهاي جلدي و پوستي
بيماريهايي که بيش از ساير امراض در استخرهاي شنا ديده ميشود و شناگران را تهديد ميکند، عفونتهاي پوستي و بيماريهاي قارچي مانند کچلي، زرد زخم، ضايعه قارچي مزمن پوستي (دورسيکالر)، عفونت پوستي (پزودومونايي) و خارش بين انگشتان و کشالهي پاي شناگران و انواع زگيلها است.
2ـ بيماريهاي گوارشي و اسهال
ميکروب مولد بيماريهاي دستگاه گوارش، براي زندهماندن در آب استخر قدرت بيشتري دارد. بنابراين بزرگترين خطر هنگامي پيش ميآيد که بيماريهاي عفوني رودهاي بين مردم شايع باشد و همچنين استخر شلوغتر باشد.
3ـ عفونتهاي چشم، گوش، حلق و بيني
بيماريهاي مربوط به گلودرد چرکي و ورم ملتحمهي چشم از متداولترين امراض بين شناگران است. بنابراين بيتوجهي به درجهي حرارت آب استخر و محيط اطراف آن و نبودن کلر آزاد در آب استخر، شرايط را براي رشد و تکثير عوامل اينگونه بيماريها فراهم ميکند.
4ـ بيماريهاي انگلي
يکي از مهمترين بيماريهاي انگلي، بيماري خوني به نام «شيستوزميازيس» است و در مناطق گرمسير احتمال دارد چنان چه استخر با آب رودخانهاي پر شود و عامل اين بيماري در آن آب وجود داشته باشد، افراد سالمي را که در چنين آبهايي شنا ميکنند، آلوده کند.
وي گفت: همچنين محققان معتقدند که آب استخرها ميتواند موجب آلرژي يا تشديد بيماري آسم شود. در واقع موادي که براي تصفيه و ميکروبزدايي آب استخرها استفاده ميشود، به ويژه کلر باعث ايجاد برخي آلرژيها ميگردد.
وي افزود: اما نکتهي مهم اين است که ميزان مصرف کلر از نظر بهداشتي، استاندارد مشخصي دارد و مصرف کم آن باعث ازدياد ميکروبها و قارچها ميشود و مصرف زياد آن، آلرژيزا و تشديد کنندهي بيماري است.
آستاني تصريح کرد: اين آلرژيها علائم چشمي به صورت قرمزي، خارش، ريزش اشک، تحريک و سوزش چشم و يا علايم ديگري مانند عطسه زدن، آبريزش، خارش و گرفتگي بيني ايجاد ميکنند و در بيماران مبتلا به آسم نيز علايمي چون سرفه، خسخس و تنگي نفس ديده ميشود که اين علايم زماني که فرد در آب است و يا حتي ساعتها بعد از تماس با آب، ميتواند بروز کند يا تشديد شود.
وي خاطرنشان کرد: کيفيت شيميايي آب استخرهاي شنا، مواد شيميايي مورد استفاده در تصفيهي آب استخر به خصوص گندزداها، مواد حاضل از واکنش اين مواد با مواد آلي و معدني موجود در آب خام و مواد آزاد شده از شناگرها مانند باقيماندهي پاککنندههاي مواد آرايشي، ترشحات بدن شناگران (عرق و ادرار) از جمله مواردي است که بيماريهاي ناشي از تماس با مواد شيميايي را به دنبال دارد.
آستاني در خصوص اقدامات بهداشتي لازم براي پيشگيري از آلودگي در استخرها گفت: براي جلوگيري از انتشار آلودگيهاي ميکروبي و انگلي حاصل از انتقال بيماري شناگران به آب استخرها، بايد اين اقدامات بهداشتي را انجام داد:
1ـ آب استخرها بايد دائم تصفيه و گندزدايي شود.
2ـ از پذيرش مراجعان بيش از حد ظرفيت استخر جلوگيري شود.
3ـ حوضچهي اطراف استخر، محلهاي رختکني و مکان دوشهاي آب به طور دايم نظافت و ضدعفوني شود.
4ـ حوضچهي کوچکي براي ضدعفوني کردن پاهاي شناگران قبل از ورود به استخر براي مبارزه با بيماريهاي قارچي احداث شود.
5ـ هر شناگر بايد از مايو، کلاه شنا، حوله، دمپايي مجزا و مخصوص به خود استفاده کند و نبايد به صورت مشترک از اين وسايل استفاده شود.
6ـ شناگران پيش از ورود به استخر از نظر ظاهري در خصوص سرماخوردگي، جوش، تبخال و ساير بثورات پوستي، التهاب چشمها و يا هر عفونت ديگري که بر اثر آن باعث آلودگي آب و در نهايت آلودگي ساير شناگران ميشوند، معاينه شوند و در صورت داشتن بيماري، از ورود آنها به استخر جلوگيري شود.
7ـ کيفيت فيزيکي و باکتريولوژيکي آب استخر در تمام مدت بايد آزمايش شود.
8ـ براي بازديد کننده، ورودي و خروجي جدا در نظر گرفته شود.
9ـ درجهي حرارت مناسب براي آب استخر رعايت شود.
10ـ شناگران بايد قبل از ورود به استخر دوش بگيرند و پس از خروج از استخر نيز بدن خود را با مواد شوينده خوب بشويند و سپس در صورت دارا بودن پوست خشک از لوسيونهاي نرمکنندهي بدن استفاده کنند.
مسئول بهداشت محيط و حرفهاي شهرستان کرمان در ادامه گفت: لازم است که شناگران نيز به يک سري مسايل توجه داشته باشند که مهمترين آنها عبارتند از:
1ـ اگر فرد شناگر به بيماري اسهال مبتلا است، از رفتن به داخل آب خودداري کند. توجه به اين امر به ويژه براي کودکاني که هنوز کنترل بر دفع ندارند، مهم است چرا که ممکن است در صورت وارد شدن به داخل آب، محيط را آلوده کرده و ديگران را بيمار کنند.
2ـ آلودگيها و مواد آرايشي بدن فرد ميتواند با ترکيب شدن با مواد گندزداي موجود در آب استخر، ترکيبات سمي ايجاد کند. بنابراين قبل از ورود به استخر، بدن خود را با يک شويندهي مناسب شستوشو دهيد و همچنين بعد از استفاده از آب استخر، مجدداً بدن خود را با آب گرم و صابون براي پيشگيري از انتقال بيماريها و آلودگيهاي احتمالي بشوييد.
3ـ قبل از ورود به استخر، پاي خود را داخل حوضچه کلر قرار دهيد.
4ـ به همهي کساني که به استخر ميروند، توصيه ميشود پيش از ورود به استخر مثانه خود را تخليه کنند.
5ـ از پرتاب آب دهان به داخل آب استخر و مزهمزه کردن آب، شستن و خارج کردن ترشحات بيني خودداري کنيد، در هنگام شنا خلط گلوي خود را به آب استخر وارد نکنيد و در واقع هنگام ابتلا به بيماري توأم با خلط عفوني به شنا نرويد.
6ـ اگر مبتلا به بيماري پوستي از قبيل بيماريهاي قارچي و کهير هستيد، به هيچ عنوان به استخر عمومي مراجعه نکنيد.
7ـ به شفافيت آب استخر توجه داشته باشيد و در واقع آب استخر بايد به گونهاي باشد که خطوط کف استخر در عميقترين قسمت آن قابل رؤيت باشد و در صورتي که آب استخر کدر باشد، از وارد شدن به آب خودداري کنيد.
8ـ از شنا کردن در استخرهايي که کاملاً آبگيري نشده و يا اين که نجات غريق در محوطه استخر حضور ندارد، خودداري کنيد.
9ـ از مصرف هرگونه موادغذايي در محوطهي داخلي استخر خودداري کنيد.
آستاني افزود: متصديان استخر نيز بايد با حفظ شرايط بهداشتي لازم در استخرهاي شنا، محيط مناسبي را براي شناگران فراهم کنند و به طور مرتب محيط استخر را تميز نگه دارند و آب آن را به دفعات کافي تخليه و تعويض کنند.
وي تصريح کرد: همچنين بايد به ميزان کلر آب توجه داشته باشند. کلر آزاد باقيماندهي استخر حداقل بايد بين 3 تا 1/5 ميليگرم در آب باشد و مقادير کمتر از اين ميزان، ممکن است برخي از قارچها و آلودگيها را از بين نبرد و همچنين لازم است آب استخرها به جهت وجود باکتريهاي مختلف کنترل شود.
وي در مورد حفظ ايمني شناگران گفت: خودداري از دويدن در محيط استخر، شنا کردن در عمق مناسب با توانايي شناگران و اجتناب از بازي و شوخيهاي خطرناک، ميتواند ايمني نسبي افراد را تأمين کند و استفاده از وسايل مورد نياز شنا از قبيل عينک، گوشي و دماغي لازم است و چنانچه فرد دچار خستگي و گرفتگي عضلاني شد، بايد از شنا کردن در قسمتهاي عميق خودداري کند.
آستاني با اشاره به اين که نظارت بر بهداشت استخرها، امري بسيار مهم و ضروري است، افزود: نظارت بهداشتي بر استخرهاي شنا از جنبههاي مختلف داراي اهميت است. نظارت بر ساختمان استخر، تجهيزات و تسهيلات جنبي استخر، نظافت عمومي و رعايت نکات بهداشت عمومي و محيط همه داراي اهميت است.
وي تصريح کرد: همچنين يکي از موارد مهم نظارت بر استخر شنا، نظارت بر بهداشت آب آن است که اين نظارت از سوي ماموران بهداشت محيط به طور مستمر انجام ميگيرد.
آستاني خاطرنشان کرد: در حال حاضر 20 استخر شنا در شهرستان کرمان وجود دارد که از اين تعداد 15 استخر فعال هستند و نظارت بر فعاليت آنها به صورت منظم و ماهانه صورت ميگيرد.
وي هدف از نظارت بر بهداشت آب استخرها را حفظ سلامت شناگران و جلوگيري از انتقال بيماريهاي منتقله از آب و حفظ شرايط بهداشتي آب از نظر فيزيکي و مطلوب بودن آن از نظر ظاهري دانست و افزود: اين اقدام سبب ميشود تا شناگران از آبي با کيفيت مناسب بهداشتي و ظاهري تميز، زلال و خوشايند استفاده کنند.
آستاني تصريح کرد: در بازديدهاي دورهاي جهت نظارت بر آب استخر، نمونههاي آب توسط ناظران بهداشتي برداشته شده و مورد آزمايشهاي مختلف شامل اندازهگيري ميزان قليايي، کدر بودن، pH، کلر آزاد، درجهي حرارت و آزمايشهاي ميکروبي قرار ميگيرد.
وي خاطرنشان کرد: مردم در صورت مشاهدهي هرگونه تخلف در اين زمينه مراتب را هر روز صبح و عصر به شماره تلفن 3311366 واحد بهداشت محيط مرکز بهداشت شهرستان کرمان اطلاع دهند.
مریم ایرانمنش
نظرات شما عزیزان: